Người xưa có câu: Tối quý bất quá giáo dưỡng – ý nói giáo dưỡng là thứ đáng quý nhất của một con người. Kỳ thực, sự tu dưỡng về văn hóa và đạo đức là vốn quý nhất của một người phụ nữ chứ không phải xinh đẹp.

Có thể nói, để đánh giá một nữ nhân có cao quý hay không, không phải ở nhan sắc, không phải ở xuất thân trong gia đình giàu sang, cũng không phải ở địa vị mà chính là sự cao quý từ trong tâm. Người phụ nữ dù không xinh đẹp, không mỹ lệ, thậm chí thiếu một chút khí chất, tuy nhiên tuyệt đối không thể không có giáo dưỡng.

Giáo dưỡng là một loại phẩm chất có tính ẩn, kín đáo. Nó không trực tiếp hấp dẫn ánh mắt của người khác nhưng lại có sức tỏa sáng vô cùng mạnh mẽ. Trong cuộc sống, không phải chỉ ở phạm vi gia đình mà ở phạm vi xã hội đều rất cần những người phụ nữ có giáo dưỡng.

Suy cho cùng, người phụ nữ như thế nào là có giáo dưỡng? Ở thời cổ đại, “khiêm khiêm quân tử” là cách hình dung về một người đàn ông có giáo dưỡng, còn “ôn nhuận như ngọc” là cách hình dung về một người phụ nữ có giáo dưỡng.

Theo quan điểm của người xưa, phụ nữ chân chính có giáo dưỡng phải có một phần nhu tình (thùy mị, dịu dàng, tình cảm), hai phần tao nhã, ba phần nhu hòa kín đáo và bốn phần trí tuệ. “Nhu tình” của người phụ nữ đến từ tình yêu thương, sự thiện giải ý nguyện của người khác, cảm thụ được tâm ý của người khác.

Người phụ nữ “nhu tình” giống như nước vậy, có thể làm ẩm ướt cho cây cối sinh trưởng tươi tốt mà lại không một chút đòi hỏi sự báo đáp. Còn “tao nhã” của người phụ nữ đến từ sự khoan dung, tự tin, sự thống nhất giữa vẻ đẹp nội tâm bên trong và dung mạo bên ngoài. Lòng khoan dung của người phụ nữ giống như đại địa rộng lớn, có thể nâng đỡ chất chứa vạn vật.

Phụ nữ tao nhã biết quý trọng thời gian, thuận theo tự nhiên, tâm hồn bình thản, ít vọng tưởng mông lung. Nhờ những đức tính này họ có thể “biến phức tạp thành đơn giản”, cuộc sống luôn bình ổn, dồi dào sức sống. Nhìn họ lúc nào cũng có phong thái ung dung, tự tại.

Hơn nữa, sự “nhu hòa, kín đáo” này đến từ tâm sinh lý vốn có của người phụ nữ. Phụ nữ vốn mang tính âm, nên luôn ẩn mình mà không lộ liễu. Trước hết nó thể hiện về mặt trang phục. Trang phục của người phụ nữ nhất định không nên quá hở hang, lộ liễu, tốt nhất là càng kín đáo càng tốt. Đàn ông đối ứng với trời, phụ nữ đối ứng với đất.

Cổ nhân ví rằng, người phụ nữ ăn mặc hở hang không khác gì đất bị hoang mạc hóa, mà đất bị hoang mạc hóa thì sao có thể có cây sinh trưởng? Người phụ nữ có thể ẩn mình là người phụ nữ có nội tâm vững vàng, thận trọng và rất sâu sắc.

Còn “trí tuệ” của người phụ nữ đến từ học tập, thể ngộ của bản thân, sự tu dưỡng không ngừng, không mệt mỏi mà có được. Người có sắc thân không thanh tịnh, nhiều ý nghĩ dâm dục thì rất khó để khai phát ra trí tuệ.

“Trí tuệ” ở đây không chỉ là những tri thức trong sách vở mà còn là sự vận dụng những tinh hoa, đạo đức truyền thống trong cách đối xử.

Người phụ nữ có giáo dưỡng đối xử tốt với cả bản thân mình và mọi người, chân thành lắng nghe người khác, thực tâm cảm thụ người khác. Tôn trọng người khác chính là tôn trọng mình. Người chân chính có giáo dưỡng sẽ “kỷ sở bất dục, vật thi tha nhân” (điều mà mình không muốn thì cũng không làm cho người khác).

Muốn trở thành người phụ nữ có giáo dưỡng cần phải dụng tâm hiểu và hành theo những chuẩn mực đạo đức truyền thống, những lời dạy của cổ nhân. Đó là sự kết tinh từ quá trình tu luyện lâu dài, không phải điều dễ dàng là có được.

Thông qua việc không ngừng tu luyện tâm tính, người phụ nữ có giáo dưỡng sẽ ngày càng có mị lực hơn. Không ngừng học tập là cách làm tăng mị lực của người phụ nữ. Phụ nữ có nội tâm phong phú, có trí tuệ luôn cao quý và tỏa ra một loại hấp dẫn vô hình.

Một người phụ nữ luôn biết trau dồi tri thức, học từ cuộc sống cũng như sách vở và tinh hoa kim cổ, mở mang tri thức sẽ hiểu được ý nghĩa nhân sinh. Từ đó bản thân họ dần dần được hoàn thiện, tâm cảnh thăng hoa và hiểu được Đạo, hiểu được nhiều điều kỳ diệu.

Có nhiều phụ nữ nhìn qua rất xinh đẹp nhưng hành vi, lời nói của họ lại có phần thô lỗ. Những người như vậy chỉ có thể được người khác nhìn từ xa mà không dám tới gần. Thậm chí hành vi, lời nói của họ còn khiến người khác sinh ra tâm chán ghét.

Ngược lại, một người phụ nữ dù có dung mạo bình thường nhưng lời nói, cử chỉ chứa đựng sự tu dưỡng thường thường chiếm được cảm tình từ người khác, đặc biệt là cảm tình của nam nhân.

Một người phụ nữ có giáo dưỡng giống như hoa lan mọc ở trong núi sâu, bốn mùa đều tỏa ra hương thơm ngát. Đồng thời, họ giống như tiếng nước suối chảy róc rách, làm cho những người xung quanh ngấm dần được sức hút của họ.

Thời gian có thể làm phai nhạt đi hồng nhan, xinh đẹp của người phụ nữ song lại càng làm cho sự giáo dưỡng của người phụ nữ tăng thêm sức hấp dẫn và sự ảnh hưởng đối với xã hội, đối với cuộc đời.